Wie zorgt er voor de leerkracht? Europese project LIFE test principes uit Life Worth Living

Leerkrachtentekort, toegenomen planlast, gedemotiveerde leerlingen: leerkrachten en schooldirecties kijken op tegen een berg uitdagingen. En die berg blijkt soms té hoog.

Meer dan een derde van de leerkrachten die lesgeven in het middelhaar onderwijs loopt een verhoogd risico op een burn-out, zo blijkt uit een recent onderzoek van de VUB[LV1] .

Hoe kunnen we beter zorg dragen voor de mensen die onze kinderen en jongeren mee helpen opgroeien? Het Europese project LIFE test de principes uit van Life Worth Living.

Europees piloottraject

“Life Worth Living: Caring for our Educators and Principals (LIFE) is een project gesubsidieerd door Erasmus+, het EU-programma voor onderwijs, opleiding, jeugd en sport in Europa”, vertelt An Yskout, coördinator bij de educatieve organisatie Djapo.

“Samen met onze partners uit Bulgarije, Griekenland, IJsland en Italië lanceerden we begin 2024 een piloottraject waarbij een selecte groep leerkrachten en schooldirecties werd begeleid volgens de  ‘Life Worth Living’-principes van Yale University.”

In het kielzog van een gerenommeerde universiteit

In 2014 introduceerde de Yale University de cursus ‘Life Worth Living’. De universiteit droomde ervan om de koers van het hoger onderwijs te veranderen en te verdiepen door met studenten in gesprek te gaan over grote levensvragen. En met impact, want ‘Life Worth Living’ bleek al snel een van de meest populaire cursussen bij studenten.

“We merken dat Life Worth Living leerkrachten en schooldirecties helpt om hun doelen scherper voor ogen te houden.”

An Yskout, coördinator Djapo

“Wij bouwen nu verder op de methodieken en concepten van ‘Life Worth Living’”,  vervolgt Yskout. “Want we geloven dat wie op persoonlijk vlak meer waarde haalt uit het leven, ook professioneel sterker staat. Uiteraard is onze methodiek niet heiligmakend. Het is geen kant-en-klare oplossing voor het lerarentekort of voor een van de talrijke andere uitdagingen waarmee scholen kampen.

Maar we reiken met onze methodieken wel rustmomenten aan om te reflecteren over wat leerkrachten en schooldirecties belangrijk vinden in hun leven binnen en buiten de schoolmuren. We merken bij onze deelnemers dat die rustmomenten helpen om hun doelen scherper voor ogen te houden en om verbinding te vinden met hun collega’s.”

Focus scherp houden

Tijdens het LIFE-traject buigen de deelnemers zich over belangrijke levensvragen. “Voor wie en wat ben ik verantwoordelijk? Wat maakt het leven de moeite waard? Zulke vragen zijn belangrijk op momenten dat je als leerkracht of schooldirecteur even de weg kwijt bent”, aldus Yskout. “Het klinkt misschien wollig, maar dat is het niet. Deelnemers halen heel concrete output uit het traject.”

Dat blijkt ook uit de reacties van de deelnemers. “Op school lopen er altijd verschillende processen door elkaar, waardoor je soms door de bomen het bos niet meer ziet’, vertelt deelneemster Nele Verdonck, zorgcoördinator bij het Daltonatheneum Het Leerlabo in Westerlo. “Onderwijskwaliteit, welzijn leerlingen, welzijn leerkrachten: op welke uitdaging moet je focussen? Hoe weet je dat je goed bezig bent? Mijn directrice Tine en ik vinden het belangrijk om ons regelmatig over zulke vragen te buigen. Daarom nemen we samen deel aan het traject.”

LIFE loopt nog tot begin 2025. “Daarna bekijken we samen met alle partners hoe we de geleerde lessen kunnen delen met een breed publiek”, sluit Yskout af. “Mijn grote droom is om dit traject te kunnen opnemen binnen het vormingsaanbod van Djapo, zodat we nog meer leerkrachten kunnen ondersteunen. Maar om dat te realiseren, zijn er natuurlijk wel middelen nodig. Dus we zullen moeten afwachten wat de toekomst brengt.”

LIFE

Over Djapo

Djapo is een educatieve organisatie die scholen ondersteunt om een veilige oefenplaats te creëren waar kinderen en jongeren leren omgaan met complexe maatschappelijke uitdagingen. Zo krijgen ze grip op en inzicht in uitdagingen waar ze ook buiten de schoolmuren mee in aanraking komen. En leren ze navigeren in een wereld die best wel wat onzekerheden kent.

In 2024 won Djapo de publieksprijs ‘Helden van de Democratie’ die Knack samen met enkele middenveldorganisaties organiseerde. Knack loofde Djapo’s inzet om van scholen een oefenplaats te maken waar kinderen en jongeren kunnen oefenen in democratie.